fleur de lys 4

De hoogste graad van inwijding vindt plaats in de Grote Piramide, waarna de leerling hogepriester of hogepriesteres wordt. Tegenwoordig vinden initiaties niet meer plaats in tempels, maar in het leven zelf. Overgangsfasen, veranderingen, crises of ziekten, kan je op jezelf terugwerpen en naar binnen laten keren. Zo is het mogelijk eigen kracht en liefde te vinden. Isis helpt daarbij. 

Mooi, maar dit zijn verhalen die Anna niet kan vertellen op een tour. Ze drinkt een cappuccino in de annex van Coffeelovers in het Centre Ceramique en mijmert over Isis en de Egyptische connectie met Maastricht. Is er een Egyptische connectie überhaupt? Het is een druilerige zondagochtend. Ze dipt het koekje, een Maastrichter steerke – sterretje – in de opgeklopte melk. Dan trotseert ze de regen en fietst de Sint-Pietersberg op voor een rondleiding in de grotten voor Maastricht Underground. In de 18e eeuw maakt het bezoeken van de mysterieuze wereld van de mergelgroeven deel uit van de Grand Tour. Dit is een educatieve rondreis door Europa. Een belangrijk onderdeel van de adellijke opvoeding voor zij die het kunnen betalen. Einddoel van de reis is Italië de bakermat van kunst en cultuur uit de klassieke oudheid. Het is een reis die jaren duurt. Ook componist Wolfgang Amadeus Mozart gaat op Grand Tour en ziet in Pompeï, dat eeuwen onder vulkanisch as bedolven is, de tempel van Isis. De godin waarover de klassieke auteurs schrijven dat ze de meest populaire godheid is. Het inspireert Mozart tot het schrijven van de opera die Zauberflöte. Het libretto verhaald de prins Tamino die verdwaald in een donker woud en achtervolgd wordt door een slang, die hem opjaagt tot voor de tempel van de Koningin van de Nacht. De Koningin stijgt uit de aarde omhoog en verschijnt als een vlammende ster aan de hemel – die Sternflammende Köningin. Tamino en Tamina worden in de tempel van Sarastro ingewijd in de mysteriën van de godin Isis en daarvoor moeten ze allerlei beproevingen ondergaan.

De samenstellers van de Zauberflöte beschikken over literatuur uit de klassieke oudheid waar Isis als syncretische godin de allerbelangrijkste is Una, qua es omnia dea Isis. Wat ze ook kennen en gebruiken voor het libretto is het boek van Apuleius van Madaurus, ‘de Gouden Ezel’ uit de tweede eeuw na Chr. Het gaat over een man die zich wil laten inwijden in de Isisreligie. Hij beleeft allerlei avonturen maar omdat hij niet gelovig genoeg is, verandert hij in een ezel en als ezel komt hij in contact met Isis, zij openbaart zich aan hem en zegt: ‘Ik ben de Moeder van het wezen der dingen. Ik word onder vele gedaanten, riten en namen over de hele wereld vereerd. Minerva, Venus, Juno, Hecate of Ramnusia, Diana, Bellona, maar de Egyptenaren noemen me bij mijn ware naam: Koningin Isis.’ De opsomming doet Anna denken aan de litanie van Loreto, ook wel de litanie van de heilige Maagd Maria genoemd, waarin Maria als koningin onder vele namen aangeroepen wordt en één daarvan is Maria Sterre der Zee. Stella Maris.

Maar ook dit is een veel te lang verhaal om te vertellen aan gasten op een stadsrondleiding als ze naar de betekenis van de kleine bronzen ezel op de Ezelmarkt vragen.

Op haar vaste plekje bij Coffeelovers in Centre Ceramique drinkt ze een cappuccino en sopt uit gewoonte met het koekje – een Mestreecher steerke – de melk uit het kopje. Ze telt vier kinderwagens, het koffiehoekje in de bibliotheek, muziekschool, erfgoedruimte, museum en expositieruimte is erg populair bij ouders met jonge kinderen. 

‘Gedraag je’ zegt de man achter de counter als ze haar dienblad met kopje terugbrengt. En na haar verschrikte blik, lacht hij; ‘Dat zeg ik tegen iedereen’.

Dat ze zo schrikt komt waarschijnlijk omdat ze diep in gedachten is. Het spoor loopt dood. Misschien is het toch toeval, de bijen in het stadhuis, de fleur-de-lis op de mantel van Lodewijk de XIV, de Egyptische connectie van Napoleon die de stad bezoekt in de tijd dat Maastricht ingelijfd is in de Franse republiek, het nieuwe logo van de Petrus Regout-fabriek, een sfinx, de ezel op de Ezelmarkt, die Sternflammende Köningin van Mozart in de opera de Zauberflöte, de ster op de vlag van Maastricht, Maria Stella Maris? Misschien is er geen verband, is het toeval. Ze heeft geen bewijs voor een Egyptische connectie met de koningin Isis en de stad Maastricht.

‘Een koekje of een nougat bij je cappuccino,’ vraagt de man die haar bij een eerder bezoek nog heeft laten schrikken met zijn opmerking dat ze zich moet gedragen.

‘Een nougat’, zegt Anna, ze heeft even genoeg van sterretjes.

Comments are closed